Prva vještačka inteligencija koja predviđa smrtnost iz rutinske krvi: Naučni proboj ili Pandora Box?
Šta ako vam običan nalaz krvi otkrije koliko vam je života ostalo? Danski naučnici razvili su AI model koji s nevjerovatnom preciznošću predviđa rizik od smrti u narednih 12 mjeseci koristeći samo 10 rutinskih parametara krvi. Naučni trijumf ili otvaranje Pandorine kutije etike i straha?
Šta bi ste pomislili kada bi vam običan nalaz krvi otkrio koliko vam je još života ostalo? Nije naučna fantastika to je najnovija realnost iz laboratorije Univerziteta u Kopenhagenu. Razvijen je prvi model vještačke inteligencije koji na osnovu standardnih parametara iz laboratorijske krvi uspijeva sa zapanjujućom preciznošću predvidjeti rizik od smrti u narednih godinu dana. Moć algoritma zapanjuje, ali i uznemirava.
U studiji objavljenoj u časopisu Nature Computational Science , istraživači su testirali AI model na više od 36 miliona laboratorijskih testova krvi. Prikupljeni podaci, potičući od pola miliona Danaca, korišteni su da bi mašina 'naučila' prepoznati obrasce rizika koje ljudsko oko ne vidi. Najzvučniji nalaz? Samo analizom rutinske hemije iz krvi moguće je ostvariti preciznost predviđanja smrtnosti veću nego sa bilo kojim postojećim alatima ili faktorima rizika poput godine ili pola.
- Istraživanje pokriva period od 1985. do 2021. i 624.684 pojedinca.
- AI koristi 10 rutinskih parametara krvi (kao što su hemoglobin, kreatinin, albumin) za izračun rizika.
- Preciznost modela prelazi prethodne standardne metode i validirana je na nezavisnim skupovima.
- Nema subjektivnosti: algoritam ne uzima biografiju, ponašanje, već samo sirove podatke krvi.
'Ovo neće zamijeniti ljekara, ali ima potencijal da promijeni način na koji uočavamo skriveni rizik kod potpuno zdravih osoba', poručuje profesor Benjamin Børsen, vodeći autor studije.
Zašto sve ovo iz temelja uzdrmava granice između nauke, etike i svakodnevnog života? Zamislite: pregled krvi koji vas možda spašava ili vas šalje u začarani krug anksioznosti. Ostaje otvoreno i društveno bolno pitanje: hoće li vas liječnici upozoriti da ste na samoj ivici, i što ćete s tom informacijom? Ne radi se više o budućnosti radi se o tome jesmo li, dozvoljavajući algoritmima da gledaju dublje u našu sudbinu, otvorili Pandorinu kutiju i upali u začarani krug pitanja na koja nismo spremni ni kao pacijenti niti kao društvo. Da nije možda vrijeme da pitamo ne šta zna vještačka inteligencija, nego šta mi smijemo znati o sebi?
